Ağız

İnsan diliyle konuşur,
ama ağız hareketleri de o esnada çok şeyler söyler.

Ağız, insanın yeme-içme ve konuşma mahallidir. İnsanın konuşma organı esas olarak dil olmakla beraber, dil mahalli ağız olması hasebiyle bazen konuşmanın ağza nispet edildiği de olur. “Ağzı olan konuşuyor”, “Adamın ağzı torba değil ki büzesin” gibi ifadelerde bunu görebiliriz.

Şu iki ayet de aynı bağlamda değerlendirilebilir:

1-“Ağızlarıyla sizi hoşnut etmeye çalışıyorlar, oysa kalpleri buna karşı çıkıyor.”¹

Onlara galip gelseniz münafıkane hareket ederler. Ağızlarıyla sizi razı ederler, ama söylediklerini kalpleri tasdik etmez. Dolayısıyla onlar güvenilecek, ahde vefa gösterecek kimseler değillerdir.

Ayet, Mekke müşrikleri hakkındadır.

2-“Ey iman edenler! Sizden olmayanlardan bir sırdaş edinmeyin. Onlar size fenalık etmekten geri kalmazlar. Hep sıkıntıya düşmenizi istediler. Onların kinleri ağızlarından ortaya çıkmıştır. Kalplerinde gizledikleri ise daha büyüktür.”²

Dudak

Dudaklar birçok duygunun işaretidir. “Dudak bükmek”, “dudak ısırmak”, “dudak sarkıtmak” gibi… Hatta insanın karakteri bile dudaklardan okunabilir. Mesela, dudakların ince olması, “kararlılık, soğukkanlılık ve güçlülük” alameti sayılır.³

Karşımızdaki insanın dudaklarını birleştirerek neredeyse yok olacak şekilde ağzının içine çekmesi, bu kişinin endişe duyduğunun ve bir şeylerin yanlış olduğunun açık ve genel bir işaretidir.⁴

Kur’anda ilahi nimetlerin sayıldığı bir ayette şöyle bildirilir:

“Biz ona iki göz vermedik mi? Ayrıca bir dil ve iki dudak?”⁵

Ayette, dudaklar dil nimetinin ta­mamlayıcı unsur­ları olarak zikredilmiştir. İnsanın yü­zünden hayalen du­dakları kaldırsak, insan çirkin bir görünüme girecek ve “b”, “p”, “m”, “f” gibi harfleri asla çıka­ra­mayacaktır.