Kâfir, Allah’ı inkâr eden, gerçekleri örten kimsedir. Mü’min şu dünya hayatında mânen bir cennet yaşadığı gibi, kâfir de tam tersine, şu dünyada da manevî bir cehennem yaşar. Bu gerçeği bildiren pek çok Kur’an âyeti vardır. Meselâ, “âyetlerimizi yalanlayanlar, zulümat içinde sağır ve dilsizdirler.” (En’am, 39)
“Âyette geçen ‘zulümat’ kelimesi karanlıklar anlamında olup, ‘küfür, cehalet, inat, taklit, heva, ihtiras…’ gibi nice karanlıkları içine alır.” (III, 1922)
“Rabbinizin mağfiretini isteyin, ayrıca O’na tevbe edin ki sizi belirli bir ecele kadar güzel bir surette yaşatsın…” (Hud, 3) âyetini açıklarken Hamdi Yazır, Allah’a isyan edenlerin hayatını şu ifadelerle anlatır:
“Ehl-i isyanın hayatı hiçbir zaman temiz bir hayat olamaz. İnatçı âsiler, dünya nimeti içinde yüzseler bile, kalp huzurundan mahrum ve vaziyetleri daima tehlikelidir.” (IV, 2753)
Bir de şu âyete bakalım: “Ahirete inanmayanlar gerçekten de bütün bütün bir sapıklık içindeler.” (Sebe, 8)
Hamdi Yazır, âyetin genel muhtevasından hareketle şu yorumda bulunur:
“Ahirete imanı olmayanların ahirette girecekleri azaptan başka, dünyada da vicdanları azap içindedir.” (VI, 3945)
Hamdi Yazır, “…onlar için elîm bir azap vardır” (Bakara, 10; Âl-i İmran, 77; Nahl, 63…) âyetini açıklarken, kâfirin dünyasını şöyle anlatır:
“Her lâhza bir iğneli beşikte yatıyor gibi yaşar. Gerçi dünyada bu da bir itiyat olur ve o azap gitgide bir nevi azubete (tatlılığa) dönüşür, onu âdetâ kaşındırır. Maamafih, bu kaşınmanın tadı bir uyuz hastalığının kaşıntıları gibi kanatan, boğucu elemlerle karışık bir tattır.” (I, 231-232)
Ehl-i küfür kendi arasında birlikler oluşturur. Bu şekilde kendilerini güçlü ve emniyette hissederler. Kur’an-ı Kerim, onlarla ilgili şu örneği verir: “Allah’tan başka dostlar edinenlerin hâli, kendine bir ev yapan örümceğin hâli gibidir. Hâlbuki evlerin en zayıfı örümceğin yuvasıdır. Bilmiş olsalardı…” (Ankebut, 41)
Hamdi Yazır, ayeti “ehl-i küfrün dünyayı avlamak için kurdukları teşkilatı bir örümcek ağına benzeten bir mesel” olarak değerlendirir (V, 3761) ve şu hükme varır:
“İşte o örümcek kafalı müşriklerin de istinatgâhları, tutamakları böyle çürüktür.” (V, 3778)